Skip to main content
SpringerLink
Log in

Medicalization and obstetric care: An analysis of developments in Dutch midwifery

  • Published:
Medicine, Health Care and Philosophy Aims and scope Submit manuscript

Abstract

The Dutch system of obstetric care is often recommended for midwife-attended births, the high number of home deliveries, and the low rate of intervention during pregnancy and labour. In this contribution, the question is addressed whether processes of medicalization can be demonstrated in the Dutch midwife practice. Medicalization of pregnancy and childbirth is often criticized because it creates dependency on the medical system and infringement of the autonomy of pregnant women. It is concluded that medicalization is present in the practice of Dutch independent midwives, however it is less clear and outspoken than in hospital policies.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Similar content being viewed by others

References

  • Abraham-van der Mark, E. (ed.): 1993, Successful Homebirth and Midwifery — The Dutch Model. Amsterdam: Het Spinhuis.

    Google Scholar 

  • Achterberg, P.W. and P.G.N. Kramers: 2001, Een gezonde start? Sterfte rond de geboorte in Nederland: trends en oorzaken vanuit internationaal perspectief. Bilthoven: RIVM (rapport 271558003).

    Google Scholar 

  • Achterhuis, H.: 1993, ‘Verloskundige zorg en cultuur’, in: J. van der Hulst (ed.), De vroedvrouw, de spil van de verloskunde. Bilthoven: Catharina Schrader Stichting, pp. 27-34.

    Google Scholar 

  • Ackermann-Liebrich, U. et al.: 1996, ‘Home versus Hospital Deliveries: Follow Up Study of Matched Pairs for Procedures and Outcome’, British Medical Journal 313, 1313-1318.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Adzick, N.S., L.N. Sutton, T.M. Crombleholme and A.W. Flake: 1988, ‘Successful Fetal Surgery for Spina Bifida’, Lancet 352, 1675-1676.

    Article  Google Scholar 

  • American Academy of Pediatrics: Committee on Bioethics: 1988, ‘Fetal Therapy: Ethical Considerations’, Pediatrics 81, 898-899.

    Google Scholar 

  • Argentine Episiotomy Trial Collaborative Group: 1993, ‘Routine vs Selective Episiotomy: A Randomized Controlled Trial’, The Lancet 342, 1517-1518.

    Article  Google Scholar 

  • Backe, B. and J. Nakeling: 1993, ‘Effectiveness of Antenatal Care: A Population Based Study’, British Journal of Obstetrics and Gynaecology 100, 727-732.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Barker, K.K.: 1998, ‘A Ship upon a Stormy Sea: The Medicalization of Pregnancy’, Social Science and Medicine 47(8), 1067-1076.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Barlow, Y.: 1994, ‘Childbirth: Management of Labour Through the Ages’, Nursing Time 35, 40-43.

    Google Scholar 

  • van den Berg, P., S. Schmidt, J. Gesche and E. Saling: 1987, ‘Fetal Distress and the Condition of Newborn Using Cardiotocography and Fetal Blood Analysis During Labour’, British Journal of Obstetrics and Gynaecology 94, 72-75.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Berkelmans, I.: 1998, ‘Autonome ontwikkelingen en de fundamenten van de eerstelijns verloskunde’, Tijdschrift voor Verloskundigen 23(12), 878-880.

    Google Scholar 

  • Berghs, G.A.H. and E.W.M. Spanjaards: 1988, De normale zwangerschap: bevalling en beleid. Nijmegen: Nijmegen University Press (the Netherlands).

    Google Scholar 

  • Birnie, E. and W. Moninxc: 2000, ‘Is thuismonitoring van zwangeren met een verhoogd risico op foetale nood veilig en wenselijk?’, Tijdschrift voor Verloskundigen 25, 766-772.

    Google Scholar 

  • Brink-Hendriksen, T., K.M. Bek, M. Hedegaard and N.J. Secher: 1992, ‘Episiotomy and Perineal Lesions in Spontaneous Vaginal Deliveries’, British Journal of Obstetrics and Gynaecology 99, 950-954.

    Google Scholar 

  • Brisson-Carroll, B., W. Fraser, G. Breart, I. Kraus and I. Thronton: 1996, ‘The Effect of Routine Early Amniotomy on Spontaneous Labor: A Meta-Analysis’, Obstetrics and Gynecology 87, 891-896.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Buitendijk, S.E.: 1993, ‘How Safe are Dutch Home Births?’, in: E. Abraham-van der Mark (ed.), Successful Home Birth and Midwifery — The Dutch Model. Amsterdam: Het Spinhuis, pp. 116-128.

    Google Scholar 

  • Bull, M.J.V.: 1990, ‘Maternal and Fetal Screening for Antenatal Care’, British Medical Journal 300, 1118-1120.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Burgess, M.M.: 1993, ‘The Medicalization of Dying’, Journal of Medicine and Philosophy 18(3), 269-279.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Dawes, M.G., J. Green and H. Ashurt: 1992, ‘Routine Weighing in Pregnancy’, British Medical Journal 304, 487-489.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Dickersin, K.: 1992, ‘Pharmacological Control of Pain During Labour’, in: I. Chalmers, M. Enkin and M.J.C.N. Keirse (eds.), Effective Care in Pregnancy and Childbirth. Oxford/New York/Toronto: Oxford University Press, pp. 913-947.

    Google Scholar 

  • Eskes, M.: 1989, Het Wormerveer onderzoek — Meerjarenonderzoek naar de kwaliteit van de verloskundige zorg rond een vroedvrouwenpraktijk (dissertation). Amsterdam: University of Amsterdam.

    Google Scholar 

  • Fahrenfort, M. and J.J. Klinkert: 1978, ‘Medicalisering — naar een omschrijving’, Huisarts en Wetenschap 21, 412-416.

    Google Scholar 

  • Fraser, W.D., R. Sauve, T.J. Parbooshing, T. Fung, R. Sokol and D. Persaud: 1991, ‘A Randomized Controlled Trial of Early Amniotomy’, British Journal of Obstetrics and Gynaecology 98, 84-91.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Garite, T.J., M. Porto, N.J. Carlson, P.J. Rumney and P.A. Reimbold: 1993, ‘The Influence of Elective Amniotomy on Fetal Heart Rate Patterns and the Course of Labor in Term Patients: A Randomized Study’, American Journal of Obstetrics and Gynecology 168, 1827-1832.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Goffinet, F.W. Fraser, S. Marcoux, G. Breart, J.M. Moutquin and M. Davis: 1997, ‘Early Amniotomy Increases the Frequency of Fetal Heart Rate Abnormalities’, British Journal of Obstetrics and Gynaecology 104, 548-553.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Good, B.: 1994, Medicine, Rationality and Experience: An Anthropological Perspective. Cambridge: Cambridge University Press.

    Google Scholar 

  • Grant, A.: 1992, ‘Monitoring the Fetus During Labour’, in: I. Chalmers, M. Enkin and M.J.N.C. Keirse (eds.), Effective Care in Pregnancy and Childbirth. Oxford/New York/Toronto: Oxford University Press, pp. 846-882.

    Google Scholar 

  • ten Have, H.A.M.J. and G.G.M. Essed: 1993, ‘Medicalisering in de gynaecologie en obstetrie’, in G.G.M. Essed (ed.), Ethische en maatschappelijke aspecten van de gynaecologie en obstetrie. Bussum: Medicom Europe, pp. 72-84.

    Google Scholar 

  • ten Have, H.A.M.J., R.H.J. ter Meulen and E. van Leeuwen: 1998, Medische ethiek. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.

    Google Scholar 

  • Heres, M. and M. Pel: 1995, OBINT — A Study of Obstetric Intervention (dissertation). Amsterdam: University of Amsterdam.

    Google Scholar 

  • Hern, W.M.: 1975, ‘The Illness Parameters of Pregnancy’, Social Science & Medicine 9, 365-372.

    Article  CAS  Google Scholar 

  • Holm, J.P.: 1996, De eerste de beste? Groningen: University of Groningen.

    Google Scholar 

  • Huisjes, H.J.: 1985, ‘De wettelijke bevoegdheid van de verloskundige’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 129(44), 2105-2106.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Hoogendoorn, D.: 1986, ‘Indrukwekkende en tegelijk teleurstellende daling van de perinatale sterfte in Nederland’, Nederlands Tijdschrift voor Geneesskunde 130(32), 1436-1440.

    CAS  Google Scholar 

  • Illich, I.: 1975: Het medisch bedrijf — een bedreiging voor de gezondheid? Baarn: Het Wereldvenster.

    Google Scholar 

  • Illich, I.: 1976: Limits to Medicine — Medical Nemesis: The Expropriation of Health. London: Marion Boyars.

    Google Scholar 

  • Johnson, N., R. Lilford, K. Guthrie, J. Thornton, M. Barker and M. Kelly: 1997, ‘Randomised Trial Comparing a Policy of Early Selective Amniotomy in Uncomplicated Labour at Term’, British Journal of Obstetrics and Gynaecology 104, 340-346.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Keppels, M., A. S. van der Velde, T. Tijmstra and A. Mantingh: 1987, ‘Vlokkentest of vruhchtwaterpunctie? Een onderzoek naar het keuzegedrag en de ervaringen van zwangeren’, Medisch Contact 42, 462-464.

    Google Scholar 

  • Kitzinger, S.: 1992, ‘Childbirth and Society’, in: I. Chalmers, M. Enkin and M.J.N.C. Keirse (eds.), Effective Care in Pregnancy and Childbirth. Oxford/New York/Toronto: Oxford University Press, pp. 99-109.

    Google Scholar 

  • Kleiverda, G.: 1998, ‘Over medicalisering van vrouwen’, Tijdschrift voor Geneeskunde en Ethiek 8(4), 104-106.

    Google Scholar 

  • Klinkert, J.J.: 1980, Verkoskundigen en artsen — Verleden en heden van enkele professionele beroepen in de gezondheidszorg. Alphen aan den Rijn/Brussel: Stafleu.

    Google Scholar 

  • Klomp, J.: ‘De wettelijke bevoegdheid van de verloskundige’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 129(44), 2125-2128.

  • Kooij, L. and T. Tijmstra: 1999, ‘Prenatale diagnostiek en screening in de eerstelijns gezondheidszorg: Houding en visie van verloskundigen’, Tijdschrift voor Verloskundigen 24, 671-676.

    Google Scholar 

  • van Leent, C.: 1995, ‘Foliumzuurcampagne, problemen en bezwaren’, Tijdschrift voor Verloskundigen 20, 564-565.

    Google Scholar 

  • LeFevre, M.L. et al.: 1993, ‘A Randomized Trial of Prenatal Ultrasonographic Screening: Impact on Maternal Management and Outcome’, American Journal of Obstetrics and Gynecology 69, 483-489.

    Google Scholar 

  • Liggings, G.C. and R.N. Howie: 1972, ‘A Controlled Trial of Antepartum Glucocorticoid Treatment for Prevention of the Respiratory Distress Syndrome in Premature Infants’, Pediatrics 50, 515-525.

    Google Scholar 

  • Lumey, L. H.: 1993, ‘Illness versus Natural Process: Competing Paradigms in Great Britain and the Netherlands’, in: E. Abraham-van der Mark (ed.), Successful Home Birth and Delivery — The Dutch Model. Amsterdam: Het Spinhuis, pp. 173-190.

    Google Scholar 

  • MacVicar, J.G. Dobbie, L. Owen-Johnston, C. Jagger, M. Hopkins and J. Kennedy: 1993, ‘Simulated Home Delivery in Hospital’, British Journal of Obstetrics and Gynaecology 100, 316-323.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Manshanden, J.C.P.: 1997, ‘De keuze van nulliparae: Wanneer, Waarom?’, Tijdschrift voor Verloskundigen 22, 34-40.

    Google Scholar 

  • McCullough, L.B. and F.A. Chervenak (eds.): 1994, Ethics in Obstetrics and Gynecology. Oxford and New York: Oxford University Press.

    Google Scholar 

  • McKinlay, J.B.: 1972, ‘The Sick Role — Illness and Pregnancy’, Social Science and Medicine 6, 561-572.

    Article  CAS  Google Scholar 

  • Mill, J.S.: 1974, On Liberty. Harmondsworth: Penguin Books.

    Google Scholar 

  • Nielson, G. and A. Grant: 1992, ‘Ultrasound in Pregnancy’, in: I. Chalmers, M. Enkin and M.J.C.N. Keirse (eds.), Effective Care in Pregnancy and Childbirth. Oxford/New York/Toronto: Oxford University Press. pp. 419-439.

    Google Scholar 

  • Nijhuis, J.G.: 2000, De foetus verdient meer. Maastricht: University of Maastricht.

    Google Scholar 

  • Olsen, O.: 1998, ‘De veiligheid van de thuisbevalling’, Tijdschrift voor Verloskundigen 23, 12-19.

    Google Scholar 

  • den Ouden, A.L. et al.: 1996, ‘Prevalentie, klinisch beeld en prognose van neurale buisdefecten in Nederland’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 140, 2092-2095.

    Google Scholar 

  • Phaff, J.M.L.: 1983, ‘De nederlandse verloskunde in Europees perspectief’, in: P.E. Treffers, M.F. Schutte, O.P. Bleker, et al. (eds.), Voortgang en visie. Utrecht/Antwerpen: Bohn, Scheltema & Holkema, pp. 1-12.

    Google Scholar 

  • Pierson, C.A.: 1998, ‘The Public and Private Problem of Euthanasia. A Comparison of the Netherlands and the United States’, Geriatric Nursing 19(6), 809-814.

    Article  Google Scholar 

  • Prentice, A. and T. Lind: 1987, ‘Fetal Heart Rate Monitoring During Labour — Too Frequent Interventions, Too Little Benefit?’, The Lancet, 1375-1377.

  • Prins, M.: 2000, ‘De begeleiding van de normale zwangerschap’, Bijblijven 16(2), 42-55.

    Google Scholar 

  • Reid, M. and J. Garcia: 1992, ‘Women's Views of Care During Pregnancy and Childbirth’, in: I. Chalmers, M. Enkin and M.J.C.N. Keirse (eds.), Effective Care in Pregnancy and Childbirth. Oxford/New York/Toronto: Oxford University Press, pp. 131-142.

    Google Scholar 

  • de Reu, P.A.O.M.: 1987, ‘Routinematige toepassing van de echoscopie in de fysiologische zwangerschap’, Tijdschrift voor Verloskundigen 12(1), 10-15.

    Google Scholar 

  • Rijnders, M., S. Buitendijk and K. Herschderfer: 2000, ‘FrLeidt epidurale analgesie tot een betere bevallingservaring?’, Tijdschrift voor Verloskundigen 25(1), 14-17.

    Google Scholar 

  • Rogers, R., G.J. Gilson, A.C. Miller, L.E. Izquierdo, L.B. Curet and C.R. Qualls: 1997, ‘Active Management of Labour: Does It Make a Difference?’, American Journal of Obstetrics and Gynecology 177, 599-605.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Rouse, D.J. et al.: 1994, ‘Active Phase Labour Arrest: A Randomized Trial of Chorioamnion Management’, Obstetrics and Gynecology 83, 937-940.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Ruys, J.H.: 1982, Pediatrics and Blood Transfusion: Development of Infants Surviving Intra-Uterine Transfusion. Den Haag/Boston/London: Marinus Nijhoff.

    Google Scholar 

  • Scherjon, S.: 1998, ‘In stelling gebracht: elke zwangere dient bij 18 a 20 weken amenorroe een standard echo aangeboden te krijgen’, Tijdschrift voor Verloskundigen 23, 97-100.

    Google Scholar 

  • Schoon, L.: 1990, In de greep van de gynaecoloog. Amsterdam: Thesis Publishers.

    Google Scholar 

  • SCP: Sociaal en Cultureel Planbureau: 1997, Sociale en Culturele Verkenningen 1997. Den Haag: VUGA Uitgeverij.

    Google Scholar 

  • Sleep, J.A. et al.: 1984, ‘West Berkshire Perineal Management Trial’, British Medical Journal 289, 587-590.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Sleep, J.A. and A. Grant: 1987, ‘West Berkshire Perineal Management Trial: Three Years Follow Up’, British Medical Journal 295, 749-751.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Smit, Y.: 1998a, ‘Het nut van een eerste termijnsecho’, Tijdschrift voor Verloskundigen 23, 83.

    Google Scholar 

  • Smit, Y.: 1998b: ‘Hoeveel epi’s zet u eigenlijk?’, Tijdschrift voor Verloskundigen 23, 502.

    Google Scholar 

  • Smits, F.: 1981, De doeltreffendheid von het selectiesysteem binnen de verloskundige zorg (dissertation). Nijmegen: University of Nijmegen.

    Google Scholar 

  • Steer, P.: 1993, ‘Rituals in Antenatal Care — Do We Need Them?’, British Medical Journal 307, 697-698.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Stoll, C., B. Dott, Y. Alembik and M.P. Roth: 1993, ‘Evaluation of Routine Prenatal Ultrasound Examination in Detecting Fetal Chromosal Abnormalities in a Low Risk Population’, Human Genetics 91, 37-41.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  • van Teijlingen, E.R., et al.: 2000, Midwifery and the Medicalization of Childbirth: Comparative Perspectives. Huntington: Nova Science Publishers.

    Google Scholar 

  • Tew, M.: 1986, ‘Do Obstetric Intranatal Interventions Make Birth Safer?’, British Journal of Obstetrics and Gynaecology 93, 659-174.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Tijmstra, T.: 1993, ‘The Impact of Medical-Technology Developments on Midwifery in the Netherlands’, in: E. Abraham-van der Mark (ed.), Successful Home Birth and Midwidery — The Dutch Model. Amsterdam: Het Spinhuis, pp. 129-137.

    Google Scholar 

  • Treffers, P.E. and R. Laan: 1986, ‘Regional Perinatal Mortality and Regional Hospitalization in the Netherlands’, British Journal of Obstetrics and Gynaecology 93, 690-693.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Treffers, P.E.: 2000, ‘Is eerstelijns zorg tijdens de zwangerschap en baring zinvol en effectief?’, Bijblijven 16(2), 8-16.

    Google Scholar 

  • Verweij, M.: 1999, ‘Medicalization as a Moral Problem for Preventive Medicine’, Bioethics 13(2), 89-113.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Vorstermans, T. and D. Brinkerink, ‘Bevallen op indicatie’, Tijdschrift voor Verloskundigen 10(6), 208-210.

  • de Vries, G.H.: 1999, ‘Voorspellende geneeskunde’, Tijdschrift voor Verloskundigen 24, 764-765.

    Google Scholar 

  • VWS: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport: 2000, Vademecum gezondheidsstatistiek Nederlands 1999. Voorburg/Heerlen/De Haag: Centraal Bureau voor Statistiek.

    Google Scholar 

  • Waelput, A. and H. Wildschut: 1998, ‘Prenatale zorg in de steigers’, Tijdschrift voor Verloskundigen 23, 770-773.

    Google Scholar 

  • Waldenstrom, U. and B. Turnbull: 1998, ‘A Systematic Review Comparing Continuity of Midwifery Care with Standard Maternity Services’, British Journal of Obstetrics and Gynaecology 105, 1160-1170.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Werler, M.M., S. Shapiro and A.A. Mitcbell: 1993, ‘Preconceptional Folic Acid Exposure and the Risk of Occurrent Neural Tube Defects’, JAMA 269, 1257-1261.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Wiegers, T.A., M.J.N.C. Keirse, J. van der Zee and G.A.H. Berghs: 1996, ‘Outcome of Planned Home and Planned Hospital Births in Low Risk Pregnancies: Prospective Study in Midwifery Practices in the Netherlands’, British Medical Journal 313, 1309-1313.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Wiegers, T.A.: 1998, ‘Home or Hospital Birth: A Prospective Study of Midwifery Care in the Netherlands’, European Journal of Obstetrics, Gynaecology and Reproductive Biology 79, 138-141.

    Article  Google Scholar 

  • Wiegers, T.A.: 2001, ‘Hoe wordt het aantal thuisbevallingen geregistreerd?’, in: Volksgezondheids Toekomst Verkenning: National Kompas Volksgezondheids. Bilthoven: RIVM (http://www.nationaalkompas.nl)

    Google Scholar 

  • Wiersma, T.: 1994, ‘Foliumzuur voor alle vrouwen die een kind wensen: Een onjuist advies’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 138(6), 315-318.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  • Zola, I.K.: 1973, De medische macht. De invloed van de gezondheidszorg op de maatschappij. Meppel: Boom.

    Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Department of Ethics, Philosophy and History of Medicine, University Medical Center, Nijmegen, The Netherlands

    Anke D.J. Smeenk & Henk A.M.J. ten Have

Authors
  1. Anke D.J. Smeenk
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Henk A.M.J. ten Have
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Cite this article

Smeenk, A.D., ten Have, H.A. Medicalization and obstetric care: An analysis of developments in Dutch midwifery. Med Health Care Philos 6, 153–165 (2003). https://doi.org/10.1023/A:1024132531908

Download citation

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1023/A:1024132531908

Search

Navigation