Skip to main content

2017 | OriginalPaper | Buchkapitel

Lipoylated Peptides and Proteins

verfasst von : Cédric Rentier, Giulia Pacini, Francesca Nuti, Paolo Rovero, Anna-Maria Papini

Erschienen in: Peptidomimetics II

Verlag: Springer International Publishing

Aktivieren Sie unsere intelligente Suche, um passende Fachinhalte oder Patente zu finden.

search-config
loading …

Abstract

Lipoic acid is a heterocyclic sulfur-containing derivative of octanoic acid that is characterized by a 1,2-dithiolane ring. Found in nature as an essential protein cofactor, lipoic acid is implicated in cellular metabolic reactions. In particular, lipoylation is an essential posttranslational modification involved in cellular energetic metabolism performed by mitochondria. In this chapter, we highlight the different pathways to obtain lipoylated peptides and proteins and the antioxidant properties of lipoic acid analogs, including their therapeutic potential in fields such as autoimmunity.

Sie haben noch keine Lizenz? Dann Informieren Sie sich jetzt über unsere Produkte:

Springer Professional "Wirtschaft+Technik"

Online-Abonnement

Mit Springer Professional "Wirtschaft+Technik" erhalten Sie Zugriff auf:

  • über 102.000 Bücher
  • über 537 Zeitschriften

aus folgenden Fachgebieten:

  • Automobil + Motoren
  • Bauwesen + Immobilien
  • Business IT + Informatik
  • Elektrotechnik + Elektronik
  • Energie + Nachhaltigkeit
  • Finance + Banking
  • Management + Führung
  • Marketing + Vertrieb
  • Maschinenbau + Werkstoffe
  • Versicherung + Risiko

Jetzt Wissensvorsprung sichern!

Springer Professional "Technik"

Online-Abonnement

Mit Springer Professional "Technik" erhalten Sie Zugriff auf:

  • über 67.000 Bücher
  • über 390 Zeitschriften

aus folgenden Fachgebieten:

  • Automobil + Motoren
  • Bauwesen + Immobilien
  • Business IT + Informatik
  • Elektrotechnik + Elektronik
  • Energie + Nachhaltigkeit
  • Maschinenbau + Werkstoffe




 

Jetzt Wissensvorsprung sichern!

Literatur
1.
Zurück zum Zitat Reed LJ, DeBusk BG, Gunsalus IC, Hornberger CS Jr (1951) Science 114:93–94CrossRef Reed LJ, DeBusk BG, Gunsalus IC, Hornberger CS Jr (1951) Science 114:93–94CrossRef
3.
Zurück zum Zitat Bullock MW, Brockman JA Jr, Patterson EL, Pierce JV, Von Saltza MH, Sanders F, Stoksad ELR (1954) J Am Chem Soc 76:1828–1832CrossRef Bullock MW, Brockman JA Jr, Patterson EL, Pierce JV, Von Saltza MH, Sanders F, Stoksad ELR (1954) J Am Chem Soc 76:1828–1832CrossRef
4.
Zurück zum Zitat Blaschke G, Scheidemantel U, Bethge H, Moller R, Beisswenger T, Huthmacher K (1994) Preparation and use of salts of pure enantiomers of alpha-lipoic acid. US Patent 5,281,722, 25 Jan 1994 Blaschke G, Scheidemantel U, Bethge H, Moller R, Beisswenger T, Huthmacher K (1994) Preparation and use of salts of pure enantiomers of alpha-lipoic acid. US Patent 5,281,722, 25 Jan 1994
7.
Zurück zum Zitat Apweiler R, Hermjakob H, Sharon N (1999) Biochim Biophys Acta 1473:4–8CrossRef Apweiler R, Hermjakob H, Sharon N (1999) Biochim Biophys Acta 1473:4–8CrossRef
9.
10.
Zurück zum Zitat Fujiwara K, Takeuchi S, Okamura-Ikeda K, Motokawa Y (2001) J Biol Chem 276(31):28819–28823CrossRef Fujiwara K, Takeuchi S, Okamura-Ikeda K, Motokawa Y (2001) J Biol Chem 276(31):28819–28823CrossRef
11.
Zurück zum Zitat Fujiwara K, Okamura-Ikeda K, Motokawa Y (1994) J Biol Chem 269(24):16605–16609 Fujiwara K, Okamura-Ikeda K, Motokawa Y (1994) J Biol Chem 269(24):16605–16609
13.
Zurück zum Zitat Zhao X, Miller JR, Jiang Y, Marletta MA, Cronan JE (2003) Chem Biol 10(12):1293–1302CrossRef Zhao X, Miller JR, Jiang Y, Marletta MA, Cronan JE (2003) Chem Biol 10(12):1293–1302CrossRef
14.
15.
Zurück zum Zitat Miller JR, Busby RW, Jordan SW, Cheek J, Henshaw TF, Ashley GW, Broderick JB, Cronan JE Jr, Marletta MA (2000) Biochemistry 39(49):15166–15178CrossRef Miller JR, Busby RW, Jordan SW, Cheek J, Henshaw TF, Ashley GW, Broderick JB, Cronan JE Jr, Marletta MA (2000) Biochemistry 39(49):15166–15178CrossRef
17.
Zurück zum Zitat De Kok A, Hengeveld AF, Martin A, Westphal AH (1998) Biochim Biophys Acta 1385:353–366CrossRef De Kok A, Hengeveld AF, Martin A, Westphal AH (1998) Biochim Biophys Acta 1385:353–366CrossRef
19.
Zurück zum Zitat Motokawa Y, Fujiawara K, Okamura-Ikeda K (1995) In: Packer L, Cadenas E (eds) Bithiols in health and disease. Marcel Dekker, New York, pp 389–407 Motokawa Y, Fujiawara K, Okamura-Ikeda K (1995) In: Packer L, Cadenas E (eds) Bithiols in health and disease. Marcel Dekker, New York, pp 389–407
22.
Zurück zum Zitat Tuaillon N, Andre C, Briand JP, Penner E, Muller S (1992) J Immunol 148(2):445–450 Tuaillon N, Andre C, Briand JP, Penner E, Muller S (1992) J Immunol 148(2):445–450
23.
Zurück zum Zitat Long SA, Quan C, Van de Water J, Nantz MH, Kurth MJ, Barsky D, Colvin ME, Lam KS, Coppel RL, Ansari A, Gershwin ME (2001) J Immunol 167:2956–2963CrossRef Long SA, Quan C, Van de Water J, Nantz MH, Kurth MJ, Barsky D, Colvin ME, Lam KS, Coppel RL, Ansari A, Gershwin ME (2001) J Immunol 167:2956–2963CrossRef
24.
Zurück zum Zitat Amano K, Leung PSC, Xu Q, Marik J, Quan C, Kurth MJ, Nantz MH, Ansari AA, Lam KS, Zeniya M, Coppel RL, Gershwin ME (2004) J Immunol 172:6444–6452CrossRef Amano K, Leung PSC, Xu Q, Marik J, Quan C, Kurth MJ, Nantz MH, Ansari AA, Lam KS, Zeniya M, Coppel RL, Gershwin ME (2004) J Immunol 172:6444–6452CrossRef
25.
Zurück zum Zitat Amano K, Leung PSC, Rieger R, Quan C, Wang X, Marik J, Suen YF, Kurth MJ, Nantz MH, Ansari A, Lam KS, Zeniya M, Matsuura E, Coppel RL, Gershwin ME (2005) J Immunol 174:5874–5883CrossRef Amano K, Leung PSC, Rieger R, Quan C, Wang X, Marik J, Suen YF, Kurth MJ, Nantz MH, Ansari A, Lam KS, Zeniya M, Matsuura E, Coppel RL, Gershwin ME (2005) J Immunol 174:5874–5883CrossRef
26.
Zurück zum Zitat Rieger R, Leung PSC, Jeddeloh MR, Kurth MJ, Nantz MH, Lam KS, Barsky D, Ansari AA, Coppel L, Mackay IR, Gershwin ME (2006) J Autoimmun 27:7–16CrossRef Rieger R, Leung PSC, Jeddeloh MR, Kurth MJ, Nantz MH, Lam KS, Barsky D, Ansari AA, Coppel L, Mackay IR, Gershwin ME (2006) J Autoimmun 27:7–16CrossRef
27.
Zurück zum Zitat Naiyanetr P, Butler JD, Meng L, Pfeiff J, Kenny TP, Guggenheim KG, Reiger R, Lam KS, Kurth MJ, Ansari AA, Coppel RL, Lopez-Hoyos M, Gershwin ME, Leung PSC (2011) J Autoimmun 37:209–216CrossRef Naiyanetr P, Butler JD, Meng L, Pfeiff J, Kenny TP, Guggenheim KG, Reiger R, Lam KS, Kurth MJ, Ansari AA, Coppel RL, Lopez-Hoyos M, Gershwin ME, Leung PSC (2011) J Autoimmun 37:209–216CrossRef
28.
Zurück zum Zitat Chen RCY, Naiyanetr P, Shu SA, Wang J, Yang GX, Kenny TP, Guggenheim KC, Butler JD, Bowlus C, Tao MH, Kurth MJ, Ansari AA, Kaplan M, Coppel RL, Lleo A, Gershwin ME, Leung PSC (2013) Hepatology 57(4):1498–1508CrossRef Chen RCY, Naiyanetr P, Shu SA, Wang J, Yang GX, Kenny TP, Guggenheim KC, Butler JD, Bowlus C, Tao MH, Kurth MJ, Ansari AA, Kaplan M, Coppel RL, Lleo A, Gershwin ME, Leung PSC (2013) Hepatology 57(4):1498–1508CrossRef
29.
Zurück zum Zitat Kaiser E, Colescott RL, Bossiriger CD, Cook PI (1970) Anal Biochem 34:595–598CrossRef Kaiser E, Colescott RL, Bossiriger CD, Cook PI (1970) Anal Biochem 34:595–598CrossRef
30.
31.
Zurück zum Zitat Sarin VK, Kent SBH, Tarn JP, Merrifleld RB (1981) Anal Biochem 117:147–157CrossRef Sarin VK, Kent SBH, Tarn JP, Merrifleld RB (1981) Anal Biochem 117:147–157CrossRef
32.
Zurück zum Zitat Kates SA, Casale RA, Baguisi A, Beeuwkes R III (2014) Bioorg Med Chem 22:505–512CrossRef Kates SA, Casale RA, Baguisi A, Beeuwkes R III (2014) Bioorg Med Chem 22:505–512CrossRef
33.
Zurück zum Zitat Brookfield DC, Green J, Ali ST, Machado RS, Guest JR (1991) FEBS Lett 295:13–16CrossRef Brookfield DC, Green J, Ali ST, Machado RS, Guest JR (1991) FEBS Lett 295:13–16CrossRef
34.
Zurück zum Zitat Quinn J, Diamond AG, Masters AK, Brookfield DE, Wallis NG, Yeaman SJ (1993) Biochem J 289:81–85CrossRef Quinn J, Diamond AG, Masters AK, Brookfield DE, Wallis NG, Yeaman SJ (1993) Biochem J 289:81–85CrossRef
35.
Zurück zum Zitat Green DE, Morris TW, Green J, Cronan JE Jr, Guest JR (1995) Biochem J 309:853–862CrossRef Green DE, Morris TW, Green J, Cronan JE Jr, Guest JR (1995) Biochem J 309:853–862CrossRef
36.
37.
38.
Zurück zum Zitat Reed LJ, Koike M, Levitch ME, Leach FR (1958) J Biol Chem 232:143–158 Reed LJ, Koike M, Levitch ME, Leach FR (1958) J Biol Chem 232:143–158
41.
Zurück zum Zitat Matsugo S, Yasui F, Ozaki T (2003) ITE Lett Batteries New Technol Med 4(2):206–210 Matsugo S, Yasui F, Ozaki T (2003) ITE Lett Batteries New Technol Med 4(2):206–210
42.
Zurück zum Zitat Brufani M, Medici I, Bettolo RM, Migneco LM, Marzella R, Figliola R, LaBella A (2011) Alpha lipoic acid derivatives and their use in drug preparation. US Patent 2011/0212954A1, 1 Sept 2011 Brufani M, Medici I, Bettolo RM, Migneco LM, Marzella R, Figliola R, LaBella A (2011) Alpha lipoic acid derivatives and their use in drug preparation. US Patent 2011/0212954A1, 1 Sept 2011
43.
Zurück zum Zitat Koufaki M, Kiziridi C, Alexi X, Alexis MN (2009) Bioorg Med Chem 17(17):6432–6441CrossRef Koufaki M, Kiziridi C, Alexi X, Alexis MN (2009) Bioorg Med Chem 17(17):6432–6441CrossRef
44.
Zurück zum Zitat Koufaki M, Kiziridi C, Nikoloudaki F, Alexis MN (2007) Bioorg Med Chem Lett 17(15):4223–4227CrossRef Koufaki M, Kiziridi C, Nikoloudaki F, Alexis MN (2007) Bioorg Med Chem Lett 17(15):4223–4227CrossRef
45.
Zurück zum Zitat Guillonneau C, Charton Y, Ginot YM, Fouquier-d’Herouel MV, Bertrand M, Lockhart B, Lestage P, Goldstein S (2003) Eur J Med Chem 38:1–11CrossRef Guillonneau C, Charton Y, Ginot YM, Fouquier-d’Herouel MV, Bertrand M, Lockhart B, Lestage P, Goldstein S (2003) Eur J Med Chem 38:1–11CrossRef
46.
Zurück zum Zitat Rentier C, Pacini G, Nuti F, Peroni E, Rovero P, Papini AM (2015) J Pept Sci 21:408–414CrossRef Rentier C, Pacini G, Nuti F, Peroni E, Rovero P, Papini AM (2015) J Pept Sci 21:408–414CrossRef
48.
50.
Zurück zum Zitat Graham LD, Packman LC, Perham RN (1989) Biochemistry 28(4):1574–1581CrossRef Graham LD, Packman LC, Perham RN (1989) Biochemistry 28(4):1574–1581CrossRef
51.
Zurück zum Zitat Gunsalus IC, Barton LS, Gruber W (1956) J Am Chem Soc 78(8):1763–1766CrossRef Gunsalus IC, Barton LS, Gruber W (1956) J Am Chem Soc 78(8):1763–1766CrossRef
52.
Zurück zum Zitat Susumu K, Uyeda T, Mednitz IL, Pons T, Delehanty JB, Mattoussi H (2007) J Am Chem Soc 129:13987–13996CrossRef Susumu K, Uyeda T, Mednitz IL, Pons T, Delehanty JB, Mattoussi H (2007) J Am Chem Soc 129:13987–13996CrossRef
53.
Zurück zum Zitat Fang Z, Liu L, Xu L, Yin X, Zhong X (2008) Nanotechnology 19:235603–235609CrossRef Fang Z, Liu L, Xu L, Yin X, Zhong X (2008) Nanotechnology 19:235603–235609CrossRef
55.
Zurück zum Zitat Burns JA, Butler JC, Moran J, Whitesides GM (1991) J Org Chem 56:2648–2650CrossRef Burns JA, Butler JC, Moran J, Whitesides GM (1991) J Org Chem 56:2648–2650CrossRef
56.
Zurück zum Zitat Getz EB, Xiao M, Chakrabarty T, Cooke R, Selvin PR (1999) Anal Biochem 273:73–80CrossRef Getz EB, Xiao M, Chakrabarty T, Cooke R, Selvin PR (1999) Anal Biochem 273:73–80CrossRef
57.
Zurück zum Zitat Palui G, Avellini T, Zhan N, Pan F, Gray D, Alabugin I, Mattoussi H (2012) J Am Chem Soc 134(39):16370–16378CrossRef Palui G, Avellini T, Zhan N, Pan F, Gray D, Alabugin I, Mattoussi H (2012) J Am Chem Soc 134(39):16370–16378CrossRef
58.
59.
60.
Zurück zum Zitat Willey TM, Vance AL, Bostedt C, van Buuren T, Meulenberg RW, Terminello LJ, Fadley CS (2004) Langmuir 20:4939–4944CrossRef Willey TM, Vance AL, Bostedt C, van Buuren T, Meulenberg RW, Terminello LJ, Fadley CS (2004) Langmuir 20:4939–4944CrossRef
61.
Zurück zum Zitat Su D, Yang X, Xia Q, Chai F, Wang C, Qu F (2013) RSC Adv 3:24618–24624CrossRef Su D, Yang X, Xia Q, Chai F, Wang C, Qu F (2013) RSC Adv 3:24618–24624CrossRef
62.
Zurück zum Zitat Nikolic RS, Krstic NS, Nikolic GM, Kocic GM, Cakic MD, Andelkovic DH (2014) Polyhedron 80:223–227CrossRef Nikolic RS, Krstic NS, Nikolic GM, Kocic GM, Cakic MD, Andelkovic DH (2014) Polyhedron 80:223–227CrossRef
63.
64.
65.
Zurück zum Zitat Sigel H, Prijs B, McCormick DB, Shih JCH (1978) Arch Biochem Biophys 187:208–214CrossRef Sigel H, Prijs B, McCormick DB, Shih JCH (1978) Arch Biochem Biophys 187:208–214CrossRef
66.
Zurück zum Zitat Veljkovic AR, Nikolic RS, Kocic GM, Pavlovic DD, Cvetkovic TP, Sokolovic DT, Jevtovic TM, Basic JT, Laketic DM, Marinkovic MR, Stojanovic SR, Djordjevic BS, Krsmanovic MM (2012) Renal Failure 34(10):1281–1287CrossRef Veljkovic AR, Nikolic RS, Kocic GM, Pavlovic DD, Cvetkovic TP, Sokolovic DT, Jevtovic TM, Basic JT, Laketic DM, Marinkovic MR, Stojanovic SR, Djordjevic BS, Krsmanovic MM (2012) Renal Failure 34(10):1281–1287CrossRef
67.
68.
Zurück zum Zitat Smith AR, Shenvi SV, Widlansky M, Suh JH, Hagen TM (2004) Curr Med Chem 11(9):1135–1146CrossRef Smith AR, Shenvi SV, Widlansky M, Suh JH, Hagen TM (2004) Curr Med Chem 11(9):1135–1146CrossRef
69.
Zurück zum Zitat Packer L, Witt EH, Tritschler HJ (1995) Free Radical Biol Med 19:227–250CrossRef Packer L, Witt EH, Tritschler HJ (1995) Free Radical Biol Med 19:227–250CrossRef
70.
Zurück zum Zitat Tomassoni D, Amenta F, Amantini C, Farfariello V, Manelli LDC, Nwankwo IE, Marini C, Tayebati SK (2013) Int J Mol Sci 14:4580–4595CrossRef Tomassoni D, Amenta F, Amantini C, Farfariello V, Manelli LDC, Nwankwo IE, Marini C, Tayebati SK (2013) Int J Mol Sci 14:4580–4595CrossRef
71.
Zurück zum Zitat Heinisch BB, Francesconi M, Mittermayer F, Schaller G, Gouya G, Wolzt M, Pleiner J (2010) Eur J Clin Invest 40(2):148–154CrossRef Heinisch BB, Francesconi M, Mittermayer F, Schaller G, Gouya G, Wolzt M, Pleiner J (2010) Eur J Clin Invest 40(2):148–154CrossRef
72.
Zurück zum Zitat Ziegler D, Nowak H, Kempler P, Vargha P, Low PA (2004) Diabet Med 21(2):114–121CrossRef Ziegler D, Nowak H, Kempler P, Vargha P, Low PA (2004) Diabet Med 21(2):114–121CrossRef
73.
Zurück zum Zitat Morini M, Roccatagliata L, Dell’Eva R, Pedemonte E, Furlan R, Minghelli S, Giunti D, Pfeffer U, Marchese M, Noonan D, Mancardi G, Albini A, Uccelli A (2004) J Neuroimmunol 148:146–153CrossRef Morini M, Roccatagliata L, Dell’Eva R, Pedemonte E, Furlan R, Minghelli S, Giunti D, Pfeffer U, Marchese M, Noonan D, Mancardi G, Albini A, Uccelli A (2004) J Neuroimmunol 148:146–153CrossRef
74.
Zurück zum Zitat Yadav Y, Marracci GH, Munar MY, Cherala G, Stuber LE, Alvarez L, Shinto L, Koop DR, Bourdette DN (2010) Mult Scler 16(4):387–397CrossRef Yadav Y, Marracci GH, Munar MY, Cherala G, Stuber LE, Alvarez L, Shinto L, Koop DR, Bourdette DN (2010) Mult Scler 16(4):387–397CrossRef
75.
Zurück zum Zitat Holmquist L, Stuchbury G, Berbaum K, Muscat S, Young S, Hager K, Engel J, Munch G (2007) Pharmacol Ther 113:154–164CrossRef Holmquist L, Stuchbury G, Berbaum K, Muscat S, Young S, Hager K, Engel J, Munch G (2007) Pharmacol Ther 113:154–164CrossRef
76.
Zurück zum Zitat Maczurek A, Hager K, Kenklies M, Sharman M, Martins R, Engel J, Carlson DA, Munch G (2008) Adv Drug Delivery Rev 60:1463–1470CrossRef Maczurek A, Hager K, Kenklies M, Sharman M, Martins R, Engel J, Carlson DA, Munch G (2008) Adv Drug Delivery Rev 60:1463–1470CrossRef
77.
78.
Zurück zum Zitat Tappura K, Vikholm-Lundin I, Albers WM (2007) Biosens Bioelectron 22:912–919CrossRef Tappura K, Vikholm-Lundin I, Albers WM (2007) Biosens Bioelectron 22:912–919CrossRef
80.
Zurück zum Zitat Xianhua L, Jiaofeng Y, Lin Z, Hongxi L, Yiren L (2013) Trans Tianjin Univ 19:248–254CrossRef Xianhua L, Jiaofeng Y, Lin Z, Hongxi L, Yiren L (2013) Trans Tianjin Univ 19:248–254CrossRef
81.
Zurück zum Zitat Wen X, Linton RW, Formaggio F, Toniolo C, Samulski ET (2004) J Phys Chem A 108:9673–9681CrossRef Wen X, Linton RW, Formaggio F, Toniolo C, Samulski ET (2004) J Phys Chem A 108:9673–9681CrossRef
82.
Zurück zum Zitat Matulaitiene I, Kuodis Z, Eicher-Lorka O, Niaura G (2013) J Electroanal Chem 700:77–85CrossRef Matulaitiene I, Kuodis Z, Eicher-Lorka O, Niaura G (2013) J Electroanal Chem 700:77–85CrossRef
83.
Zurück zum Zitat Blonder R, Willner I, Bückmann AF (1998) J Am Chem Soc 120:9335–9341CrossRef Blonder R, Willner I, Bückmann AF (1998) J Am Chem Soc 120:9335–9341CrossRef
Metadaten
Titel
Lipoylated Peptides and Proteins
verfasst von
Cédric Rentier
Giulia Pacini
Francesca Nuti
Paolo Rovero
Anna-Maria Papini
Copyright-Jahr
2017
DOI
https://doi.org/10.1007/7081_2015_186