nach oben

Erschienen in:

2016 | OriginalPaper | Buchkapitel

14. The Impact of Fundamental Rights on Dutch Private Law: Revolution or Evolution?

verfasst von : Olha O. Cherednychenko

Erschienen in: The Influence of Human Rights and Basic Rights in Private Law

Verlag: Springer International Publishing

Einloggen

Aktivieren Sie unsere intelligente Suche, um passende Fachinhalte oder Patente zu finden.

search-config

KI-gestützte Suche

Aus

Abstract

In many European legal systems, fundamental rights enshrined in national constitutions and international and supranational human rights instruments tend to create strong magnetic fields across the entire body of law, including private law. In particular, this trend towards the constitutionalisation of private law can be observed in the Netherlands where fundamental rights contained in the Dutch Constitution (Grondwet) and the European Convention on Human Rights of 1950 (ECHR) become increasingly relevant for private law relationships. This contribution written as the Dutch report for the XIXth International Congress of Comparative Law 2014 focuses on the impact of fundamental rights on Dutch private law, with emphasis on contract law, tort law, and property law. The author argues in favour of the evolution of private law in the light of fundamental rights, rather than a constitutional revolution in private law. In her opinion, the Dutch experience in building a complementary relationship between fundamental rights and private law based on the idea of a dialogue between the two can provide some useful insights into how the constitutionalisation of private law could proceed in other national legal systems and in EU law.

Sie haben noch keine Lizenz? Dann Informieren Sie sich jetzt über unsere Produkte:

Springer Professional "Wirtschaft+Technik"

Online-Abonnement

Mit Springer Professional "Wirtschaft+Technik" erhalten Sie Zugriff auf:

über 102.000 Bücher
über 537 Zeitschriften

aus folgenden Fachgebieten:

Automobil + Motoren
Bauwesen + Immobilien
Business IT + Informatik
Elektrotechnik + Elektronik
Energie + Nachhaltigkeit
Finance + Banking
Management + Führung
Marketing + Vertrieb
Maschinenbau + Werkstoffe
Versicherung + Risiko

Jetzt Wissensvorsprung sichern!

Jetzt informieren

Springer Professional "Wirtschaft"

Online-Abonnement

Mit Springer Professional "Wirtschaft" erhalten Sie Zugriff auf:

über 67.000 Bücher
über 340 Zeitschriften

aus folgenden Fachgebieten:

Bauwesen + Immobilien
Business IT + Informatik
Finance + Banking
Management + Führung
Marketing + Vertrieb
Versicherung + Risiko

Jetzt Wissensvorsprung sichern!

Jetzt informieren

Vorheriges Kapitel Les Droits de l’Homme en Droit Privé au Japon – Influences Indirectes sauf une Exception

Nächstes Kapitel The Influence of Human Rights and Basic Rights in Norway

For a comprehensive comparative study of the relationship between fundamental rights and private law, see, for example, Cherednychenko (2007), Mak (2008), Vos (2010a), Emaus (2013).

BVerfG 15 January 1958, BVerfGE 7, 198 (Lüth).

The prohibition of the judicial review of the constitutionality of legislation applies only to the ultimate legislator itself, i.e. the Crown and Parliament together, and not to any form of derived or delegated legislative power. The latter, therefore, are always subject to judicial review.

See, for example, the recent proposal by Halsema for the amendment of the Dutch Constitution with a view to giving the courts the power to test laws against a number of constitutional provisions. See Kamerstukken II 2009/10, 32 334, no. 1.

Recently, however, proposals have been made to amend Article 94 of the Dutch Constitution so as to restrict the scope of this provision and the openness of the Dutch constitutional system to international human rights law. See, for example, the proposal by the State Commission on Constitutional Reform (Staatscommissie Grondwet) (Rapport Staatscommissie Grondwet 2010, 127 et seq.) and the proposal by three Members of the Dutch Parliament from the People’s Party for Freedom and Democracy (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, VVD) (Blok et al. 2012). For the analysis of these proposals, see Efthymiou and de Wit (2013, 84 et seq).

Marckx v Belgium (1979), Series A 31, p. 23.

Marckx v Belgium (1979), Series A 31, p. 23, para. 31.

This differentiation finds its origin in the report by Maris for the Dutch Society of Lawyers who introduced it based on the German constitutional jurisprudence. See Maris (1969, 26–27).

In my view, the problem with this distinction or, more exactly, the way in which it has been applied in practice, is that it does not make it unequivocal which body of law substantially determines the outcome of disputes between private parties – fundamental rights law or private law. On this in more detail, see Cherednychenko (2007, 541 et seq).

For a detailed overview of the parliamentary discussions, see Verhey (1992, 34 et seq).

See Kamerstukken II 1975–1976, 13 872, no. 3, 15 et seq.

Cf. Vos 2010b, 463. See also Maanen and Lindenbergh (2011).

See, for example, HR 18 June 1993, NJ 1994, 347 (AIDS test I) (recommendation of Advocate General Koopmans, no. 14: ‘this point of view corresponds with …’); HR 15 April 1994, NJ 1994, 608 (Valkenhorst): ‘compare …’.

On the potential importance of the Charter of Fundamental Rights of the EU for Dutch private law, see Barkhuysen et al. (2011).

See, for example, BVerfG 7 February 1990, BVerfGE 81, 242 (Handelsvertreter) and BVerfG 19 October 1993, BVerfGE 89, 214 (Bürgschaft). On this in more detail, see Cherednychenko (2007).

BVerfG 19 October 1993, BVerfGE 89, 214 (Bürgschaft).

HR 1 June 1990, NJ 1991, 759 (Van Lanschot Bankiers/Bink).

Hof Arnhem 25 October 1948, NJ 1949, 331 (Protestantse Vereniging/Hoogers). See also Hof Arnhem 24 June 1958, NJ 1959, 473 (Diaconie Nieuwe Tonge) and Hof Arnhem 15 November 1958, NJ 1959, 472 (Diaconie Dirksland). Since the adoption of the 1958 Lease Act (Pachtwet), the provisions of which were substantially revised and incorporated in Title 5 of Book 7 of the Dutch Civil Code in 2007, the problems involved in this case are no longer likely to arise.

HR 31 October 1969, NJ 1970, 57 (Mensendieck I). See also HR 18 June 1971, NJ 1971, 407 (Mensendieck II). See also HR 22 January 1988, NJ 1988, 891 (Maimonides).

HR 12 December 2003, NJ 2004, 117 (Aidstest II).

Recently, the introduction of a new independent basis for the enforcement of fundamental rights in Dutch tort law – a breach of a fundamental right (fundamentele rechtsschending) – was advocated in the literature. See Emaus (2013, 325 et seq). It remains to be seen, however, whether this suggestion will lead to a fundamental change in Dutch tort law.

HR 15 April 1994, NJ 1994, 608 (Valkenhorst). On this case in more detail, see Nehmelman (2002, 103 et seq., with further references).

HR 15 April 1994, NJ 1994, 608 (Valkenhorst), para. 3.2 (my translation).

Whether the Supreme Court adequately balanced the interests of the child and those of the mother was, however, questioned in the literature. See, for example, Smits (2003, 127).

The 2004 Artificial Insemination (Donor Information) Act (Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting) gives children conceived by artificial insemination with donor semen (AID), oocytes or embryos the right to learn the identity of the donor upon reaching the age of 16, unless the weighty interests of the donor make the disclosure of this information impossible. See, in particular, Article 3(2) of the Act.

HR 6 January 1995, NJ 1995, 422 (Parool).

See, for example, HR 24 June 1983, NJ 1984, 801 (Gemeenteraadslid); HR 4 March 1988, NJ 1989, 361 (Kinderen De Bourbon-Parma); HR 12 June 1992, NJ 1992, 554 (Mr. Y); HR 21 January 1994, NJ 1994, 473 (Ferdi E.); HR 2 May 2003, NJ 2004, 80 (Storms/Niessen). See also Verhey (1992, 191 et seq).

HR 24 June 1983, NJ 1984, 801 (Gemeenteraadslid).

HR 18 March 2005, NJ 2006, 606 (Baby Kelly). See also HR 9 July 2004, NJ 2005, 391 (Gemeente Groningen/Lammerts).

HR 18 March 2005, NJ 2006, 606 (Baby Kelly), paras. 4.8 and 4.9.

See, in particular, Articles 6:107 and 6:108 of the Civil Code concerning damages in case of physical or mental injury, and death, respectively. See also Lindenbergh (1998); Verheij (2002); Perron (2003).

HR 8 September 2000, NJ 2000, 734 (Baby Joost).

HR 22 February 2002, NJ 2002, 240 (Kindertaxi).

HR 8 September 2000, NJ 2000, 734 (Baby Joost), para. 3.7.

HR 22 February 2002, NJ 2002, 240 (Kindertaxi), para. 6.3.

Kamerstukken II 2002/2003, 28 781.

See, for example, Pressos Compania Naviera SA and Others v Belgium (2005), Series A 332, p. 21.

See, for example, HR 16 November 2001, NJ 2002, 469 (Varkenswet).

Hof Amsterdam 12 August 2004, NJF 2004, 543 (NS Reizigers/Mevrouw B).

See, for example, Arr.-Rb. Assen 25 March 1986, NJ 1987, 15 (Maris/SWA); HR 3 November 1989, NJ 1991, 168 (Prins/Woningstichting Sint Joseph).

See, for example, Arr.-Rb. Assen 25 March 1986, NJ 1987, 15 (Maris/SWA).

See, for example, HR 3 November 1989, NJ 1991, 168 (Prins/Woningstichting Sint Joseph).

Alkema, E.A. 1995. Fundamentele rechten – nationale en international dimensies. Preadvies voor de Nederlandse Juristen-Vereniging (NJV). Handelingen NJV 1995-I. Zwolle: Tjeenk Willink.

Barkhuysen, T., and M.L. Emmerik. 2005. De eigendomsbescherming van artikel 1 van het eerste protocol bij het EVRM en het Nederlandse burgerlijk recht: het Straatsburgse perspectief. Preadvies voor de voorjaarsvergadering van de Vereniging voor Burgerlijk Recht. Deventer: Kluwer.

Barkhuysen, T., A.W. Bos, and F. ten Have. 2011. Een verkenning van de betekenis van het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie voor het privaatrecht. NTBR 28: 479–492.

Biesheuvel, M.B.W. 1981. Horizontale werking van grondrechten. NJCM-Bulletin 6: 147–162; 205–225.

Blok, S., K. Dijkhoff, and J. Taverne. 2012. Verdragen mogen niet langer rechtstreeks werken. 23 February NRC Handelsblad: 17.

Boesjes, J. 1973. De horizontale werking van grondrechten. NJB 48: 905–916.

Bos, B.J. de. 2010. Horizontale werking van grondrechten. Antwerpen/Apeldoorn: Maklu.

Burkens, M.C. 1989. Algemene leerstukken van grondrechten naar Nederlands constitutioneel recht. Zwolle: Tjeenk Willink.

Cherednychenko, O.O. 2007. Fundamental Rights, Contract Law and the Protection of the Weaker Party: A Comparative Analysis of the Constitutionalisation of Contract Law, with Emphasis on Risky Financial Transactions. Sellier: European Law Publishers.

Efthymiou, N. S., and J.C. de Wit. 2013. The Role of Dutch Courts in the Protection of Fundamental Rights. Utrecht Law Review 9: 75–88 (available at http://www.utrechtlawreview.org).CrossRef

Elders, J.L.M. 1986. Burgerlijk recht en grondrechten: ‘Een integratieve benadering. Lelystad: Koninklijke Vermande.

Emaus, J.M. 2013. Handhaving van EVRM-rechten via het aansprakelijkheidsrecht. Over de inpassing van de fundamentele rechtsschending in het Nederlandse burgerlijk recht. Den Haag: Boom Juridische uitgevers.

Forder, C.J. 2002. Het mensenrechtelijk hart van het personen- en familierecht: overzicht van de ontwikkelingen in de periode 1995–2002 (Deel I). NJCM-Bulletin 27: 992–1011.

Forder, C.J. 2003. Het mensenrechtelijk hart van het personen- en familierecht: overzicht van de ontwikkelingen in de periode 1995–2002 (Deel II). NJCM-Bulletin 28: 19–36.

Graaf, F. de, and M.J.O.M. de Haas 1984. Horizontale werking van grondrechten: een heilloos leerstuk. NJB 59: 1353–1358.

Hofman, J.A., J.W. Sap, and I. Sewandono. 1995. Grondrechten en evenwicht. Deventer: Kluwer.

Koekkoek, A.K. 1985. De betekenis van grondrechten voor het privaatrecht. WPNR 5742: 385–389; WPNR 5743: 405–412; WPNR 5743: 425–434.

Leenders, M.A.J. 1998. Horizontale werking van grondrechten: een heilloos leerstuk in de communautaire rechtsorde? In Grenzen aan grenzenloosheid – Algemene leerstukken van grondrechtenbescherming en de Europese Unie, ed. L.M.F. Besselink and H.R.B.M. Kummeling, 147–164. Deventer: Tjeenk Willink.

Lindenbergh, S.D. 1998. Smartengeld. Deventer: Kluwer.

Lindenbergh, S.D. 1999. De positie en de handhaving van persoonlijkheidsrechten in het Nederlandse privaatrecht. Preadvies voor de Vereniging voor de Vergelijkende studie van het recht in Nederland en België. TPR 36: 1665–1707.

Lindenbergh, S.D. 2006. The Constitutionalisation of Private Law in the Netherlands. In Constitutionalisation of Private Law, ed. T. Barkhuysen and S.D. Lindenbergh, 97–128. Leiden/Boston: Martinus Nijhoff.CrossRef

Maanen, G.E. van, and S.D. Lindenbergh. 2011. EVRM en privaatrecht: is alles van waarde weerloos? Preadviezen 2011 voor de Vereniging voor Burgerlijk Recht. Kluwer: Deventer.

Mak, C. 2008. Fundamental Rights in European Contract Law: A Comparison of the Impact of Fundamental Rights on Contractual Relationships in Germany, the Netherlands, Italy and England. Alphen aan den Rijn: Kluwer Law International.

Maris, A.G. 1969. Dient de wet bijzondere regels te bevatten ten aanzien van de civielrechtelijke werking van de grondrechten, en, zo ja, welke? Preadvies voor de Nederlandse Juristen-Vereniging (NJV). Handelingen der Nederlandse Juristen-Vereniging 1969, Zwolle: Tjeenk Willink.

Nehmelman, R. 2002. Het algemeen persoonlijkheidsrecht. Een rechtsvergelijkende studie naar het algemeen persoonlijkheidsrecht in Duitsland en Nederland. Deventer: Kluwer.

Nieuwenhuis, J.H. 2001. Een geheid groeifonds. TPR 38: 1225–1230.

Perron, C.E. du. 2003. Genoegdoening in het civiele aansprakelijkheidsrecht. Preadvies voor de Nederlandse Juristen-Vereniging (NJV). In Het opstandige slachtoffer – Genoegdoening in strafrecht en burgerlijk recht. Handelingen der Nederlandse Juristen-Vereniging 2003-I, Deventer: Kluwer.

Ploeger, H.D. 2005. De eigendomsbescherming van Artikel 1 van het eerste protocol bij het EVRM en het Nederlandse burgerlijk recht: het nationale civielrechtelijke perspectief. Preadvies voor de voorjaarsvergadering van de Vereniging voor Burgerlijk Recht. Deventer: Kluwer.

Sieburgh, C. 2013. De betekenis van grondrechten voor het algemene vermogensrecht. In De invloed van fundamentele rechten op het materiële recht, ed. J. Gerards and C. Sieburgh, 429–452. Deventer: Kluwer.

Smits, J.M. 2003. Constitutionalisering van het vermogensrecht. Preadvies voor de Nederlandse Vereniging voor Rechtsvergelijking. Deventer: Kluwer.

Smits, P. 2008. Artikel 6 EVRM en de civiele procedure. Deventer: Kluwer.

State Commission on Constitutional Reform (Staatscommissie Grondwet). 2010. Rapport Staatscommissie Grondwet (available at https://rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2010/11/11/rapport-staatscommissie-grondwet).

Verheij, A.J. 2002. Vergoeding van immateriële schade wegens aantasting in de persoon. Nijmegen: Ars Aequi Libri.

Verhey, L.F.M. 1992. Horizontale werking van grondrechten, in het bijzonder van het recht op privacy. Zwolle: Tjeenk Willink.

Vos, B.J. de. 2010a. Horizontale werking van grondrechten: Een kritiek. Apeldoorn/Antwerpen: Maklu.

Vos, B.J. de. 2010b. The Netherlands. In Fundamental Rights and Private Law in the European Union, Volume I, ed. G. Brüggemeier, G. Comandè, and A. Colombi Ciacchi, 405–484. Cambridge: Cambridge University Press.

European Court of Human Rights

Marckx v. Belgium, no. 6833/74, ECtHR 1979.

Pressos Compania Naviera SA and Others vs. Belgium, no. 17849/91, ECtHR 1995.

German Federal Constitutional Court

BVerfG 15 January 1958, BVerfGE 7, 198 (Lüth).

BVerfG 7 February 1990, BVerfGE 81, 242 (Handelsvertreter).

BVerfG 19 October 1993, BVerfGE 89, 214 (Bürgschaft).

Dutch Supreme Court in civil matters

HR 31 October 1969, NJ 1970, 57 (Mensendieck I).

HR 18 June 1971, NJ 1971, 407 (Mensendieck II).

HR 24 June 1983, NJ 1984, 801 (Gemeenteraadslid).

HR 22 January 1988, NJ 1988, 891 (Maimonides).

HR 4 March 1988, NJ 1989, 361 (Kinderen De Bourbon-Parma).

HR 3 November 1989, NJ 1991, 168 (Prins/Woningstichting Sint Joseph).

HR 1 June 1990, NJ 1991, 759 (Van Lanschot Bankiers/Bink).

HR 12 June 1992, NJ 1992, 554 (Mr. Y).

HR 18 June 1993, NJ 1994, 347 (AIDS test I).

HR 21 January 1994, NJ 1994, 473 (Ferdi E.).

HR 15 April 1994, NJ 1994, 608 (Valkenhorst).

HR 6 January 1995, NJ 1995, 422 (Parool).

HR 8 September 2000, NJ 2000, 734 (Baby Joost).

HR 16 November 2001, NJ 2002, 469 (Varkenswet).

HR 22 February 2002, NJ 2002, 240 (Kindertaxi).

HR 2 May 2003, NJ 2004, 80 (Storms/Niessen).

HR 12 December 2003, NJ 2004, 117 (Aidstest II).

HR 18 March 2005, NJ 2006, 606 (Baby Kelly).

HR 9 July 2004, NJ 2005, 391 (Gemeente Groningen/Lammerts).

Dutch courts of appeal in civil matters

Hof Arnhem 25 October 1948, NJ 1949, 331 (Protestantse Vereniging v. Hoogers).

Hof Arnhem 24 June 1958, NJ 1959, 473 (Diaconie Nieuwe Tonge).

Hof Arnhem 15 November 1958, NJ 1959, 472 (Diaconie Dirksland).

Hof Amsterdam 12 augustus 2004, NJF 2004, 543 (NS Reizigers/Mevrouw B).

Dutch district courts in civil matters

Arr.-Rb. Assen 25 March 1986, NJ 1987, 15 (Maris/SWA).

Titel: The Impact of Fundamental Rights on Dutch Private Law: Revolution or Evolution?
verfasst von: Olha O. Cherednychenko
Verlag: Springer International Publishing
Buch: The Influence of Human Rights and Basic Rights in Private Law
Print ISBN: 978-3-319-25335-0

Electronic ISBN: 978-3-319-25337-4

Copyright-Jahr: 2016
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-25337-4_14

Springer Professional

Abstract

Bitte loggen Sie sich ein, um Zugang zu Ihrer Lizenz zu erhalten.

Sie haben noch keine Lizenz? Dann Informieren Sie sich jetzt über unsere Produkte:

Springer Professional "Wirtschaft+Technik"

Springer Professional "Wirtschaft"

Premium Partner